 |
| Vermont Eyalet Evi'ndeki Eski Yüksek Mahkeme Odası'nda1886 tarihli kabartma bir Dike Astraea figürü |
Yunan mitolojisinde Dike veya Dice, (Yunanca: Δίκη, díkē, 'töre') adalet tanrıçası ve aşkın bir evrensel ideal olarak veya sosyal olarak uygulanan normlar ve geleneksel kurallar anlamında çok eski geleneklere dayanan ahlaki düzen ve adil yargılama ruhudur. Hesiod'a göre (Theogony, l. 901), Themis'in ikinci eşi Zeus onun babasıdır. O ve annesi adaletin kişileştirilmiş halidir. Bir terazi taşıyan ve defne çelengi takan genç, ince bir kadın olarak tasvir edilir. Terazi takımyıldızının eskiden onun ayırt edici sembolünü temsil ettiği düşünülürdü.
Genellikle masumiyet ve saflık tanrıçası Astraea ile ilişkilendirilir. Bir görüşe göre Astraea onun kardeşi olarak resmedilmiştir ancak onunla yakın ilişkidedir. Başka bir görüşe göre ise Astraea ile Dike aynı kişidir ve Astraea aynı zamanda onun lakaplarından biridir ve Astraea'yı temsil ettiği söylenen yakındaki Başak takımyıldızındaki görünümüne atıfta bulunur. Bu da benzer bir ikonografiye sahip olan Astraea ile olan sembolik ilişkisini yansıtmaktadır.
| Dike | |
|---|---|
Adalet tanrıçası ve ahlaki düzen ve adil yargılama ruhu | |
- Yaşadığı yer: Olimpos
- Sembolü: Terazi / Denge
- Roma karşılığı: Justitia
Tasvir
Olympia'daki Zeus Tapınağı heykellerinin birleştirici ikonografik anlayışı Zeus'un dikē'sidir ve şiirde genellikle Zeus'un refakatçisidir (πάρεδρος, paredros). 5. yüzyıl sonu Atina'sının felsefi ikliminde dikē, ahlaki adalet tanrıçası olarak antropomorfize edilebilir. Eunomia ("düzen") ve Eirene ("barış") ile birlikte üç ikinci nesil Horae'den biriydi:
Eunomia ve o lekesiz pınar Dikē, kız kardeşi, şehirlerin emin desteği; ve aynı soydan Eirene, insanlığın zenginliklerinin kâhyaları - bilge-danışman Themis'in üç görkemli kızı."
Annesi Themis ilahi adaleti yönetirken o insani adaleti yönetiyordu. Zıttı adikia'ydı ("adaletsizlik"); Olympia'da korunan arkaik Cypselus Sandığı üzerindeki kabartmalarda, çekici bir tasvir olan Dikē, çirkin bir Adikia tasvirini boğazlıyor ve onu bir sopayla dövüyordu.
Daha sonraki retorik sanatı, soyut kavramların kişileştirilmesini sanatsal bir araç olarak ele almış ve Geç Antikçağ'ın patristik edebiyata miras bıraktığı alegorileştirmeye dönüşmüştür. Bir başka euhemerist yoruma göre, Dikē bir ölümlü olarak doğmuş ve Zeus insanlığı adil tutmak için onu Dünya'ya yerleştirmiştir. Bunun imkânsız olduğunu kısa sürede öğrenmiş ve onu Olimpos Dağı'nda kendi yanına yerleştirmiştir.
Dike Astraea
Yunan mitolojisine göre Dike'nin lakaplarından biri Astraea dır ve Başak takımyıldızı olarak görünmesine atıfta bulunur. Aratus'un takımyıldızın kökeni hakkındaki açıklamasına göre, Dike Dünya üzerinde Altın ve Gümüş çağlarında, savaşların ve hastalıkların olmadığı, insanların iyi mahsuller yetiştirdiği ve henüz yelken açmayı bilmediği zamanlarda yaşamıştır. Ancak insanların açgözlülükleri ve ahlaksızlıklarının artmasını engelleyemeyen Dike şu sözleri söylemiştir;
Altın Çağ'ın atalarının arkalarında nasıl bir ırk bıraktıklarına bakın! Kendilerinden çok daha aşağılık! Ama siz daha aşağılık bir soy üreteceksiniz! Gerçekten de savaşlar ve acımasızca kan dökme insanların başına gelecek ve onlara büyük bir keder yüklenecek.
— Aratus, Phaenomena 123
Dike, takımyıldızı olarak aşağılık insan ırkını izlediği gökyüzü için Dünya'yı terk etti. Onun ayrılışından sonra insan ırkı, hastalıkların ortaya çıktığı ve insanlığın yelken açmayı öğrendiği Bronz Çağı'na geriledi.