çıngırak kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
çıngırak, -ğı
1. isim Küçük çan:
"Atlı araba ormanın içinden geçen ince bir yolda çıngırak sesleriyle uzaklaşıyor." - Adalet Ağaoğlu
2. isim İçindeki tanelerin hareketiyle ses çıkaran metal nesne; çıngırdak:
"Kollarını çıngırağı tutmak istermiş gibi oynatıyor; ileriye geriye, iki yana." - Attilâ İlhan
3. isim İçindeki tanelerin hareketiyle ses çıkaran, saplı, metal çocuk oyuncağı:
"Çocuğun avucunu açtırdı, çıngırağını zorla tutuşturdu eline." - Tarık Dursun K
Zanaat Terimleri Sözlüğü - 1976
Kuyudan kolaylıkla su çekmeği sağlayan ağaç düzen, seren. (Yenikent *Aksaray -Niğde)
Kelime Kökeni
Eski Türkçe çıŋra- veya çıŋırda- fiilinden +Ik sonekiyle türetilmiştir. Eski Türkçe fiil çıngır "çınlama sesi" ses yansımalı sözcüğünden +A- sonekiyle türetilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
çıŋratğu "küçük çan, zil" [ Uygurca İyi ve Kötü Prens Öyküsü (1000 yılından önce) : sögüt üze birer çıŋratğu asın [ağacın üstüne birer çıngırak asın] ]
çıngrak "aynı anlamda" [ Filippo Argenti, Regola del Parlare Turco (1533) ]
Çıngırak, metalden yapılmış konik biçimli bir çalgıdır. İçinde yine metalden küçük bir tokmak asılıdır. Çıngırak sallandıkça koninin iç yüzeyine çarparak ses verir.
YanıtlaSil