Klavsen (Fr. Clavecin, İt. Clavicembalo, Alm. Cembalo, İng. Harpsichord), piyanonun atası olan bir enstrüman olarak bilinmekle beraber; piyano ile tek benzer yanı, iki enstrümanın da klavyeli çalgılar olmasıdır. Fakat mekanizma, ses rengi ve çalış tekniği yönünden birbirinden farklılıkları bulunmaktadır. Klavsen telleri bir mızrap ile çekerken, piyanonun çekiçleri tellere vurur. Bu da piyanonun kimi zaman vurmalı çalgılar kategorisine girmesine neden olur. Piyano mekanizmasında tuşa vuruş şiddeti çekicin tele vuruş şiddetini belirlediğinden ses şiddeti kontrol edilebilir. Klavsende ise böyle bir özellik yoktur ve tuşa nasıl basılırsa basılsın ses yüksekliği değişmez.
Klavsen ile Bach, Mozart, Haydn, Händel gibi birçok besteci önemli eserler yazmıştır. Ayrıca, piyanonun icadından sonra klavsenin yerini alması yaklaşık 50 yıl kadar uzun bir dönemi kapsar ve bu elli yıllık süreç içerisinde eser üretmiş olan besteciler klavseni piyanoya tercih etmişlerdir. Klavsen solo enstrüman olarak kullanılmasının yanında özellikle Barok dönem orkestralarında klavyeli çalgı olarak dikkat çekmektedir.
Tuş mekanizması aşağıda gösterildiği gibidir:
 |
| resim 1. 2x8 şematik bir görünüm, basit el harpsichord'u |
klavsen kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
isim, müzik, (l ince okunur), Fransızca clavecin
Klavyeli ve telli bir çalgı; çembalo, çimbali.
Kelime Kökeni
Fransızca clavecin "klavyeli bir çalgı" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük İtalyanca clavicembalo ""tuşlu çembalo", klavsen" sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Latince clavis "tuş, anahtar" ve Latince cymbalum "bir tür vurmalı çalgı, zil" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için kle, çembalo maddelerine bakınız.
Tarihte En Eski Kaynak
[ Ömer Seyfettin, çeşitli eserleri (1930 yılından önce) ]
[ c (1935) : fırsat buldukça gizli gizli bir muallimden klavsen öğreniyordu. ]