Haç (İngilizce: cross), birbirlerini dik açı ile kesen iki çizgi veya çubuktan meydana gelen şekil. Şekillerden biri veya her ikisi de ortasından ikiye bölünür. Artı (+) şeklinde veya çarpı (x) şeklinde olabilir.
Yüzyıllar boyunca haç, farklı din ve kültürlerde birbirlerinden çok farklı şeyleri sembolize etmek amacıyla kullanılmıştır. Değişik anlamlara gelen haçlar şekil olarak tamamen aynı değildirler ve değişkenlik gösterirler.
{tocify} $title={İçindekiler}
Kızılhaç
Beyaz zeminde kırmızı renkli haç işaretidir. Saint Georgius Haçı olarak da bilinir. Gürcistan Devletinin bayrağında bulunan semboldür. Gürcistan, ismini (Georgia) St. George'dan almıştır. Bu sembol aynı zamanda Kızılhaç'ın simgesidir. Kızılhaç tarafından amblem olarak kullanılır. Kızılhaç, Kızılay ile birlikte savaş ve felaket mağdurlarına insani yardım ulaştıran uluslararası bir harekettir. Jean Henry Dunant tarafından 1864'te İsviçre'de kurulmuştur. Bu amblem aynı zamanda sağlık ekipman ve araçları üzerinde kullanılır. Haç işareti Hristiyanlıkla özdeşleşmiş olmasına rağmen Kızılhaç'ın günümüzde dini bir kimliği yoktur ve din, dil, ırk ayrımı gözetmeden yardım ulaştırmaya çalışır. Bazı kişiler Kızılhaç bayrağı'nın İsviçre bayrağı'nın ters renklisi olduğunu iddia etmektedir.
Gamalı haç
Gamalı haç veya swastika, tarih öncesi dönemlerden kalma sembol. Gamalı haç ismi Yunanca gama (Γ) harfine atfen verilmiştir. Svastika kelimesi Sanskritçe'deki su (iyi) ve asti (olmak) kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur. "İyi olmak, mutlu ve sağlıklı olmak" anlamlarına gelir.
Svastika Hinduizm, Budizm ve Jainizm'e göre kutsaldır. Sonradan Nazi Almanya'sı tarafından amblem olarak kullanılmaya başlanmıştır.
 |
| Hindu Swastikası |
Temel haç figürleri
 |
Yunan Haçı
Eşit uzunlukta 2 çizgiden oluşup 4.yüzyılda yaygın olarak kullanılan en yaygın haç türüdür. |
 |
Latin Haçı
Uzun bir dik çizgi içinden geçen yan bir çizgiden oluşan, Yunan haçı ile birlikte en yaygın biçimdir. İsa'nın çarmıha gerilmesini temsil eder. |
 |
Bizans Haçı
Dışa doğru genişleyen uçları olan dik Latin haçı. Genellikle geç antik dönem ile erken Orta Çağ arasında Bizans İmparatorluğunda kullanılmıştır. |
 |
Ataerkil haç (üç çubuklu çapraz)
Üste yakın iki çapraz çubuk ile bir çift çapraz. Üstteki daha kısadır ve İsa'nın çarmıha gerilmiş levhayı temsil eder. |
 |
Lorraine Haçı (iki çubuklu haç)
Lorraine Haçı bir dikey ve iki yatay çubuktan oluşur. İki çubuklu çapraz, iki daha kısa yatay çubukla çaprazlanan dikey bir çizgiden oluşur. |
 |
Papalık Haçı
Tepesine yakın üç çubuklu bir haç. Çubuklar eşit olmayan uzunluktadır ve her biri aşağıdakinden daha kısadır. |
 |
Kutsal Kalp
Alevler, dikenli bir taç ve bir Latin Haçı içeren İsa'nın Kutsal Kalbinin bir tasviri. |
 |
Salem Haçı
Ataerkil haça benzer, ancak ana çapraz çubuğun altında, üst çapraz çubuğun uzunluğuna eşit ek bir çapraz çubuk vardır. |
 |
Monogrammatik Haç
P harfinin üzerine bir çizgi eklenerek haça benzetilmiştir. |
 |
Basamaklı Haç
Birkaç basamaklı (genellikle üç) bir taban üzerinde duran bir haç.
|
 |
Kudüs Haçı
Açılarının her birinde daha küçük bir çarpı olan büyük bir çarpı. Kudüs krallığının sembolü olarak kullanılmıştır. |
 |
Halkalı Haç
Yunan haçının dışına bir halka konulur |
 |
Çatallı Çapraz
Alman Rheinland'da 13. yüzyılın sonlarında veya 14. yüzyılın başlarında popülerlik kazanan Y harfi şeklinde bir haç. |
 |
Demir Haç
Prusya'da askeri bir madalya ve nişan olarak ortaya çıkan bir Alman askeri haçı. Daha sonra Alman İmparatorluğu, Weimar Cumhuriyeti, Nazi Almanyası ve savaş sonrası Almanya'DA çeşitli askeri ve güvenlik kuvvetleri süslemelerinde kullanıldı . |
Haç motifli bayraklar
 |
| Birleşik Krallık bayrağı |
 |
| Burundi bayrağı |
 |
| Danimarka bayrağı |
 |
| Dominika bayrağı |
 |
| Dominik Cumhuriyeti bayrağı |
 |
| Finlandiya bayrağı |
 |
| Gürcistan bayrağı |
 |
| İsveç bayrağı |
 |
| İsviçre bayrağı |
 |
| İzlanda bayrağı |
 |
| İngiltere bayrağı |
 |
| Jamaika bayrağı |
 |
| Bermuda bayrağı |
 |
| Yeni Kaledonya bayrağı |
 |
| Malta bayrağı |
 |
| İskoçya bayrağı |
 |
| Norveç bayrağı |
 |
| Avusturalya bayrağı |
 |
| Portekiz bayrağı |
 |
| Sırbistan bayrağı |
 |
| Yeni Zelanda bayrağı |
 |
| Slovakya bayrağı |
 |
| Tonga bayrağı |
 |
| Niue bayrağı |
 |
| Yunanistan bayrağı |
 |
| Åland bayrağı |
 |
| Faroe Adaları bayrağı |
 |
| Eski Martinik bayrağı |
haç kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
isim, din bilimi, Farsça ḫāc
Doksan derecelik açılarla birbirini kesen iki doğru parçasından oluşarak Hz. İsa’nın çarmıhtaki duruşunu temsil eden Hristiyanlık sembolü; istavroz, put (I), salip:
"Üzerinde herhangi bir aziz adı ya da tasvir olmayan haç, olasılıkla törenlerde kullanılmak amacıyla yapılmıştır." - Koray Olşen
Tarih Terimleri Sözlüğü - 1974
Türkçe: Çarmıh, salîb, İngilizce: Cross, Fransızca: croix, Almanca: Kreuz
1. Eski Romalılarda suçluyu öldürmek için kullanılan bir araç. 2. Hıristiyanlığın simgesi olan, birbirini dik kesen iki doğrunun oluşturduğu biçim, put.
Güzel Sanatlar Terimleri Sözlüğü - 1968
Türkçe: istavroz, put, İngilizce: cross, Fransızca: croix, Almanca: Kreuz, Diğer: Arp. salip
(Süsleme) Hıristiyanlıkta İsa'nın çarmıha gerilişini simgeleyen, başka kültürlerde ise süs örgesi olarak kullanılan artı işaretinin biçimi. Örneğin: Latin haçı, Yunan haçı, andrea haçı vb.
