Enginar (Cynara scolymus), papatyagiller familyasından mavi-mor renkli çiçekler açan, 50–150 cm boyunda çok senelik otsu bir bitki. Güney Avrupa ve Akdeniz çevresinde yetişir.
Biyolojik sınıflandırması
- Âlem: Plantae (Bitkiler)
- Şube: Tracheophyta (Damarlı bitkiler)
- Sınıf: Magnoliopsida
- Klad: Eudicots
- Takım: Asterales
- Familya: Asteraceae (Papatyagiller)
- Cins: Cynara
- Tür: C. scolymus
- İkili adlandırma: Cynara scolymus L., Sp. Pl. 827. (1753).
Morfolojik özellikleri
Gövdeleri dik, kuvvetli, sert ve boyuna olukludur. Yaprakları sapsız, büyük, uzun-oval ve parçalıdır. Çiçekler üst yaprakların koltuğundan çıkan, uzun sapların ucunda büyük başçıklar halinde toplanmıştır. Çiçek tablası etlidir. Hepsi tüp şeklinde olan çiçekleri ve bunların aralarında bulunan tüyleri taşır.
 |
| Bir enginar tarlasının fotoğrafı |
Yetiştiriciliği
Enginar genel olarak Türkiye'de ve birçok ülkede vegetatif yolla üretilmektedir. Fransa, İtalya ve İspanya'da doğrudan tohumla üretilen çeşitler geliştirilmiştir. Enginarda vegatatif yolla üretim dip sürgünleri veya üzerinde gözlerin bulunduğu kök parçaları ile yapılabildiği gibi sadece gözlerin ana gövdeden çıkarılıp değişik ortamlarda köklendirilerek de yapılabilir. En yaygın üretim şekli sürgünlerle yapılan üretimdir.
Yeni kurulacak Enginar plantasyonlarında dikiminden önce toprak derin sürülmeli ve gübrelenmelidir. Derin sürümden sonra diskaro ve tırmık çekilerek toprak dikime hazır duruma getirilmelidir.
Dikim genellikle Akdeniz ve Ege bölgesinde Ekim–Kasım aylarında, Marmara bölgesinde ise Mart–Nisan aylarında yapılır. En uygun dikim masuralar üzerine sıra arası ve üzeri 1x1 m mesafe ile yapılır.
Ürünleri
Bir enginar likörü olan Cynar İtalya'da çok popüler olan bir alkollü içkidir.
enginar kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
Rumca
1. isim, bitki bilimi Birleşikgillerden çok yıllık, dikenli bitki (Cynara scolymus).
2. isim Bu bitkinin sebze olarak tüketilen, iri, yuvarlak, yeşil çiçeği.
Biyoloji Terimleri Sözlüğü - 1998
İngilizce: globe artichoke, Fransızca: artichaut, Almanca: Erdartischocke, Latin: Cynara scolymus
Papatyagiller (Compositae) familyasından, sebze olarak kullanılan çok yıllık bir kültür bitkisi.
Kelime Kökeni
Yeni Yunanca anginára αγκινάρα "enginar, cynara scolymus" sözcüğünden alıntıdır. Yunanca sözcük Eski Yunanca kinára veya kynára κινάρα/κυνάρα "yaban enginarı, cynara cardunculus" sözcüğünden evrilmiştir. Bu sözcük Farsça ve Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) aynı anlama gelen kangar sözcüğü ile eş kökenlidir.
Tarihte En Eski Kaynak
enginara/anginaras [ Filippo Argenti, Regola del Parlare Turco (1533) ]