Osman Gazi'den V. Mehmed'e kadar Osmanlı İmparatorluğu padişahları |
- İlk hükümdar: Osman Gazi
- Son hükümdar: VI. Mehmed
- Unvan:
- Sultân-ı Âzam
- Sultân-es Selâtin
- Hüdâvendigâr
- Hakan
- Kağan
- İslam Halifesi
- Kayser-i Rum
- Kendi unvanı
- Resmi konum İstanbul’daki saraylar:
- 1460-1853: Topkapı
- 1853-1889: Dolmabahçe
- 1889-1909: Yıldız
- 1909-1922: Dolmabahçe
- Monarşi başlangıcı: 1299
- Monarşi sonu: 1 Kasım 1922
- Resmî ikamet:
- 1299-1335: Söğüt
- 1335-1365: Bursa
- 1365-1453: Edirne
- 1453-1922: İstanbul
Osmanlı sultanının kişisel bayrağı (19., 20. yüzyıl) (Tuğra sultanlara göre değişir.) |
Padişahların listesi
1. I. Osman (Unvanları: Gazi, Bey)
- Tahta bulunduğu süre: 1299 - 1326 arası, 27 yıl.
- Ertuğrul Gazi ve Halime Hatun'un oğludur.
- Osmanlı Devleti'ni kurdu.
- Ölene kadar tahttan inmedi
2. Orhan (Unvanları: Gazi, Bey)
- Tahta bulunduğu süre: 1326 - 1359 arası, 33 yıl.
- Osman Gazi ve Malhun Hatun'un oğludur.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
3. I. Murad (Unvanları: Hüdâvendigâr, Şehit, Gazi, 1383'ten sonra Sultan)
- Tahta bulunduğu süre: 1359 - 1389 arası, 30 yıl.
- Orhan Gazi ve Nilüfer Hatun'un oğludur.
- Sultan unvanını kullanan ilk padişahtır.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
- I. Kosova Muharebesi'nde, savaştan sonra suikaste uğrayarak öldürüldü.
4. I. Bayezid (Unvanları: Yıldırım, Sultân-î İklim-i Rûm)
- Tahta bulunduğu süre: 1389 - 1402 arası, 13 yıl.
- I. Murad ve Gülçiçek Hatun'un oğludur.
- Anadolu'da büyük ölçüde Türk siyasi birliğini sağladı.
- Ankara Muharebesi'nde esir düştü (saltanatı bitti).
- 1402'de Fetret Devri başladı.
- 8 Mart 1403'te, Akşehir'de tutsak iken öldü.
Fetret Devri (20 Temmuz 1402 – 5 Temmuz 1413)
İsa Çelebi: 1403–1405 (Batı Anadolu Bölgesi Sultanı)
- Ankara Muharebesi sonrasında İsa Çelebi, kardeşi Musa Çelebi'yi mağlup etti ve yaklaşık iki yıl boyunca imparatorluğun Anadolu topraklarının batı bölümünü kontrol etmeye başladı.
- 1405'teki Ulubat Muharebesi'nde Mehmed Çelebi'ye mağlup oldu.
- 1406'da öldürüldü.
Emir Süleyman Çelebi Rumeli'nin ilk sultanı (20 Temmuz 1402 - 17 Şubat 1411)
- Ankara Muharebesi'nde Osmanlı Devleti'nin yenilmesinden kısa bir süre sonra, imparatorluğun Avrupa kısmı için Rumeli Sultanı ünvanını aldı.
- 17 Şubat 1411'de öldürüldü.
Musa Çelebi Rumeli'nin ikinci sultanı (18 Şubat 1411 - 5 Temmuz 1413)
- 18 Şubat 1411'de Süleyman Çelebi'nin ölümünün hemen ardından imparatorluğun Avrupa kısmı için Rumeli Sultanı ünvanını aldı.
- 5 Temmuz 1413'te Mehmed Çelebi'nin kuvvetleri tarafından Samokov yakınlarında öldürüldü.
I. Mehmed Anadolu Sultanı
- 1403–1406 Doğu Anadolu Bölgesi Sultanı
- 1406–1413 Anadolu Sultanı
- Tahttan iniş 5 Temmuz 1413
- Ankara Muharebesi'nden hemen sonra Anadolu topraklarının doğu kısmını kontrol altına aldı.
- 1405'teki Ulubat Muharebesi'nde, kardeşi İsa Çelebi'yi mağlup etti.
- İsa'nın 1406'daki ölümünden sonra Osmanlı'nın Anadolu topraklarındaki tek hükümdarı oldu.
- 5 Temmuz 1413'te, Musa'nın ölümü üzerine Osmanlı Sultanı oldu.
Saltanat yeniden başladı.
5. I. Mehmed (Unvanları: Çelebi, Kirişçi)
- Tahta bulunduğu süre: 1413 - 1421 arası, 8 yıl.
- I. Bayezid ve Devlet Hatun'un oğludur.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
6. II. Murad (Unvanları: Koca Sultân, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre:
- 1421 - 1444 arası, 23 yıl.
- 1446 - 3 Şubat 1451 5 yıl.
- I. Mehmed ve Emine Hatun'un oğludur.
- Kendi özgür iradesiyle tahttan feragât etti ve tahtı oğlu Mehmed'e bıraktı.
- Tahta ikinci çıkışı 1446.
- Yeniçeri isyanı neticesinde tahtta geri dönmek zorunda kaldı.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
7. II. Mehmed
- Tahta bulunduğu süre:
- 1444 - 1446 arası, 2 yıl.
- 3 Şubat 1451 - 3 Mayıs 1481 30 yıl. (Unvanları: Fâtih Sultân Mehmed Han, Kayser-i Rûm, Ebû'l Feth)
- II. Murad ve Hüma Hatun'un oğludur.
- Babasının tahttan ayrılması üzerine, 12 yaşındayken tahta geçti.
- Babasına tekrar padişah olmasını rica ettikten sonra tahtı teslim etti.
- Tahta ikinci çıkışı 3 Şubat 1451
- 29 Mayıs 1453'te İstanbul'u fethetti, Bizans İmparatorluğu'nu yıktı ve "Fatih" ünvanını ve Kayser-i Rûm (Roma İmparatoru) ünvanını aldı.
- Osmanlı Devleti'nde ilk defa altın para bastırdı.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
8. II. Bayezid (Unvanları: Sultân Bayezid-î Velî, Han, Gazi, Adlî)
- Tahta bulunduğu süre: 19 Mayıs 1481 - 25 Nisan 1512 arası, 31 yıl.
- II. Mehmed ve Emine Gülbahar Hatun veya Sitti Mükrime Hatun'un oğludur.
- Döneminde, yükselmekte olan devlette durgunluk hakimdi.
- Yeniçerilerin isyanı sebebiyle oğlu I. Selim lehine tahttan feragat etti.
- 26 Mayıs 1512 tarihinde Dimetoka yakınlarında öldü.
9. I. Selim (Unvanları: Yavuz Sultân Selim, Han, Gazi, Selîmi)
- Tahta bulunduğu süre: 25 Nisan 1512 - 21 Eylül 1520 arası, 8 yıl.
- II. Bayezid ve Gülbahar Hatun'un oğludur.
- Doğu ağırlıklı fetihler yaptı.
- İslam birliği politikası güttü.
- Osmanlı topraklarını 8 yılda 2,5 kat büyüttü.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
10. I. Süleyman (Unvanları: Kanûnî Sultân Süleyman, Han, Muhteşem, Muhibbî)
- Tahta bulunduğu süre: 30 Eylül 1520 - 7 Eylül 1566 arası, 46 yıl.
- I. Selim ve Ayşe Hafsa Sultan'ın oğludur.
- Avrupa ağırlıklı fetihler yaptı.
- Mohaç Muharebesi'nde Macaristan Krallığı'na son verdi.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
- En uzun hüküm süren padişahtır (46 yıl).
11. II. Selim (Unvanları: Sarı)
- Tahta bulunduğu süre: 29 Eylül 1566 - 21 Aralık 1574 arası, 8 yıl.
- I. Süleyman ve Hürrem Haseki Sultan'ın oğludur.
- Denizciliğe önem verilerek, Kıbrıs ve Tunus alındı.
- Sefere çıkmayan ilk padişahtır.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
12. III. Murad (Unvanları: Murâd-i Sâlis, Muradî)
- Tahta bulunduğu süre: 22 Aralık 1574 - 16 Ocak 1595 arası, 21 yıl.
- II. Selim ve Afife Nurbanû Valide Sultan'ın oğludur.
- Doğu ağırlıklı fetihler sürdü.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
- Osmanlı en geniş sınırlarına ulaştı.
13. III. Mehmed (Unvanları: Mehmed-i Sâlis, Adlî)
- Tahta bulunduğu süre: 27 Ocak 1595 - 20 ya da 21 Aralık 1603 arası, 8 yıl.
- III. Murad ve Safiye Valide Sultan'ın oğludur.
- I. Süleyman'dan sonra sefere çıkan ilk padişahtır.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
14. I. Ahmed (Unvanları: Ahmed-i Evvel, Bahtî)
- Tahta bulunduğu süre: 21 Aralık 1603 - 22 Kasım 1617 arası, 14 yıl.
- III. Mehmed ve Handan Valide Sultan'ın oğludur.
- Zitvatorok Antlaşması ile daha önceden kazanılan diplomatik üstünlük, iki taraf için de eşitlendi.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
15. I. Mustafa (Unvanları: Deli)
- Tahta bulunduğu süre:
- 22 Kasım 1617 - 26 Şubat 1618 arası, 96 gün.
- 20 Mayıs 1622 - 10 Eylül 1623 arası, 1 yıl.
- III. Mehmed ve Halime Valide Sultan'ın oğludur.
- Zekâ geriliğinden ötürü Genç yeğeni II. Osman lehine tahttan indirildi.
- Tahta ikinci çıkışı 20 Mayıs 1622
- Yeğenine yapılan suikastin ardından tahtta geri döndü.
- Zihnî dengesizliği nedeniyle tahttan indirildi.
- 20 Ocak 1639'da İstanbul'daki ölümüne kadar hapsedildi.
16. II. Osman (Unvanları: Genç, Şehit, Farisî)
- Tahta bulunduğu süre: 26 Şubat 1618 - 19 Mayıs 1622 arası, 4 yıl.
- I. Ahmed ve Mâh-Firûze Hatice Valide Sultan'ın oğludur.
- 19 Mayıs 1622'deki yeniçeri isyanında tahttan indirildi.
- 20 Mayıs 1622'de Sadrazam Kara Davud Paşa tarafından katledildi.
17. IV. Murad (Unvanları: Bağdat Fâtihi, Sahib-î-Kıran, Murâdî, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre: 10 Eylül 1623 - 8 ya da 9 Şubat 1640 arası, 17 yıl.
- I. Ahmed ve Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan'ın oğludur.
- Doğu ağırlıklı fetihler yapıldı.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
18. İbrahim (Unvanları: Girit Fâtihi, Asabî, Şehit)
- Tahta bulunduğu süre: 9 Şubat 1640 - 8 Ağustos 1648 arası, 8 yıl.
- I. Ahmed ve Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan'ın oğludur.
- Şeyhülislam liderliğinde gerçekleştirilen darbe ile tahttan indirildi.
- 18 Ağustos 1648'de İstanbul'da isyancıların önderi olan Sadrazam Mevlevî Sofu Mehmed Paşa tarafından boğduruldu.
19. IV. Mehmed (Unvanları: Avcı)
- Tahta bulunduğu süre: 8 Ağustos 1648 - 8 Kasım 1687 arası, 39 yıl.
- İbrahim ve Turhan Hatice Valide Sultan'ın oğludur.
- İkinci Mohaç Muharebesi'nde Osmanlı Devleti'nin uğradığı yenilginin ardından tahttan indirildi.
- Edirne'de 6 Ocak 1693'te öldü.
20. II. Süleyman (Unvanları: Süleymân-i Sânî, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre: 8 Kasım 1687 - 22 Haziran 1691 arası, 4 yıl.
- İbrahim ve Sâliha Dil-Âşûb Valide Sultan'ın oğludur.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
21. II. Ahmed (Unvanları: Ahmed-i Sânî, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre: 22 Haziran 1691 - 6 Şubat 1695 arası, 4 yıl.
- İbrahim ve Hatice Mû'azzez Sultan'ın oğludur.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
22. II. Mustafa (Unvanları: Mustafâ-yi Sânî, İkbâlî, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre: 6 Şubat 1695 - 22 Ağustos 1703 arası, 8 yıl.
- IV. Mehmed ve Mâh-Pâre Ümmetullah (Emetullah) Râbi'a Gül-Nûş Valide Sultan'ın oğludur.
- Karlofça Antlaşması ile Osmanlı ilk defa büyük ölçüde toprak kaybetti (1699).
- Edirne Vakası olarak anılan Yeniçeri ayaklanması sonucu 22 Ağustos 1703'te tahttan indirildi.
- 8 Ocak 1704'te İstanbul'da öldü.
23. III. Ahmed (Unvanları: Pâdişâhı, Ahmed-i Sâlis, Necib, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre: 22 Ağustos 1703 - 1 ya da 2 Ekim 1730 arası, 27 yıl.
- IV. Mehmed ve Mâh-Pâre Ümmetullah (Emetullah) Râbi'a Gül-Nûş Valide Sultân'ın oğludur.
- Lale Devri (1718-1730)'nde ıslâhatlar yaptı.
- Patrona Halil önderliğinde gerçekleştirilen Yeniçeri isyanıyla tahttan indirildi.
- 1 Temmuz 1736'da öldü.
24. I. Mahmud (Unvanları: Sebkatî, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre: 2 Ekim 1730 - 13 Aralık 1754 arası, 24 yıl.
- II. Mustafa ve Saliha Sebkat-î Sultân'ın oğludur.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
25. III. Osman (Unvanları: Osmân-ı Sâlis, Sofu)
- Tahta bulunduğu süre: 13 Aralık 1754 - 29 ya da 30 Ekim 1757 arası, 3 yıl.
- II. Mustafa ve Şeh-Süvar Valide Sultân'ın oğludur.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
26. III. Mustafa (Unvanları: Mustafa-i Sâlis, Cihangir, İlk Yenilikçi, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre: 30 Ekim 1757 - 21 Ocak 1774 arası, 17 yıl.
- III. Ahmed ve Emine Mihr-î-Şâh İkinci Kadın Efendi'nin oğludur.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
27. I. Abdülhamid (Unvanları: Abdü'l-Hâmîd-i Evvel, Islâhatçı, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre: 21 Ocak 1774 - 6 ya da 7 Nisan 1789 arası, 15 yıl.
- III. Ahmed ve Râbi'a Şermi Kadın Efendi'nin oğludur.
- Ruslara karşı mücadele etti.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
28. III. Selim (Unvanları: Selîm-î Sâlis, Bestekâr, İlhamî, Şehit)
- Tahta bulunduğu süre: 7 Nisan 1789 - 29 Mayıs 1807 arası, 18 yıl.
- III. Mustafa ve Mihr-î-Şâh Valide Sultân'ın oğludur.
- Çeşitli reformlar yaptı.
- Nizam-ı Cedid ordusunu kurdu fakat çıkan yeniçeri isyanından ötürü ordu dağıtıldı.
- Gerçekleştirdiği reformlarına karşı Kabakçı Mustafa önderliğinde tertiplenen Yeniçeri isyanıyla tahttan indirildi.
- 28 Temmuz 1808'de İstanbul'da Padişah IV. Mustafa'nın emriyle katledildi.
29. IV. Mustafa
- Tahta bulunduğu süre: 29 Mayıs 1807 - 28 Temmuz 1808 arası, 1 yıl.
- I. Abdülhamid ve Nükhetseza Hanımefendi'nın oğludur.
- Rusçuk A'yan'ı Alemdar Mustafa Paşa önderliğinde gerçekleştirilen ayaklanma neticesinde tahttan indirildi.
- 17 Kasım 1808'de İstanbul'da Padişah II. Mahmud'un emriyle idam edildi.
30. II. Mahmud (Unvanları: Mahmud-u Sânî, İnkılâpçı, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre: 28 Temmuz 1808 - 1 Temmuz 1839 arası, 31 yıl.
- I. Abdülhamid ve Nakş-î-Dil Valide Sultan'ın oğludur.
- 1826'da Yeniçeri Ocağı'nı lağvetti. (Vaka-i Hayriye)
- Ölene kadar tahttan inmedi.
31. Abdülmecid (Unvanları: Tanzimâtçı, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre: 1 Temmuz 1839 - 25 Haziran 1861 arası, 22 yıl.
- II. Mahmud ve Bezm-î-Âlem Valide Sultan'ın oğludur.
- 3 Kasım 1839'da Osmanlı demokratikleşmesinin ilk adımı olan (Gülhane Hatt-ı Şerif-î) Tanzimât Fermânı'nı yayımladı.
- 18 Şubat 1856'da (Islâhat Hatt-ı Hümâyûn-u) Islâhat Fermânı'nı ilân etmek zorunda bırakıldı.
- Ölene kadar tahttan inmedi.
32. Abdülaziz (Unvanları: Bahtsız, Şehit)
- Tahta bulunduğu süre: 25 Haziran 1861 - 30 Mayıs 1876 arası, 15 yıl.
- II. Mahmud ve Pertav-Nihâl (Pertevniyal) Valide Sultân'ın oğludur.
- İlk kez Avrupa'ya seyahat amacıyla gitti.
- Bakanları tarafından tahttan indirildi.
- Beş gün sonra (intihar etti ya da muhtemel bir suikâsta kurban gitti) ölü bulundu.
33. V. Murad (Unvanları: Deli)
- Tahta bulunduğu süre: 30 Mayıs 1876 - 31 Ağustos 1876 arası, 93 gün.
- Abdülmecid ve Şevk-Efzâ Valide Sultân'ın oğludur.
- Akıl hastalığı nedeniyle tahttan indirildi.
- 29 Ağustos 1904'te Çırağan Sarayı'nda öldü.
- En kısa hüküm süren padişahtır (93 gün).
34. II. Abdülhamid (Unvanları: Abdü'l Hamîd-i Sânî, Gazi)
- Tahta bulunduğu süre: 31 Ağustos 1876 - 27 Nisan 1909 arası, 33 yıl.
- Abdülmecid ve Tîr-î-Müjgan Kadın Efendi'nin oğludur. ve daha sonra da Rahîme Piristû Valide Sultan'ın mânevî evlâdıdır.
- 23 Kasım 1876'da (Birinci) Meşrûtiyyet'i tesis ederek anayasa (Kanûn-î Esasî) çıkardı, daha sonra ise 13 Şubat 1878'de askıya aldı.
- 23 Temmuz 1908'de (İkinci) Meşrûtiyyet'i yeniden ilân etti.
- 31 Mart Vakası (13 Nisan 1909) sonrasında tahttan indirildi.
- Sürgün hayatına başlamak üzere Selanik'e nakledildi.
- 1912'de Selanik'in Yunanistan'a kaybedilmesiyle 10 Şubat 1918 tarihindeki ölümüne kadar Beylerbeyi Sarayı'na kapatıldı.
35. V. Mehmed (Unvanları: Reşâd)
- Tahta bulunduğu süre: 27 Nisan 1909 - 3 Temmuz 1918 arası, 9 yıl.
- Abdülmecid ve Gül-Cemâl Dördüncü Kadın Efendi'nin oğludur.
- Osmanlı gücünü yitirdi, Balkanlar, Libya ve Ortadoğu kaybedildi.
- Ölene kadar Mehmed Talât, İsmail Enver ve Ahmed Cemal Paşaların etkisinde olarak tahtta kaldı.
36. VI. Mehmed (Unvanları: Vahîdüddîn)
- Tahta bulunduğu süre: 4 Temmuz 1918 - 1 Kasım 1922 arası, 4 yıl.
- Abdülmecid ve Gül-İstü (Gülistan) Münîre Dördüncü Kadın Efendi'nin oğludur.
- 1 Kasım 1922'de Saltanat lâğvedildi.
- 17 Kasım 1922'de İstanbul'dan ayrıldı.
- 16 Mayıs 1926'da Sanremo, İtalya'da sürgünde öldü
Osmanlı Halifeliği Türkiye (Cumhuriyeti) Devleti'nin denetiminde varlığını sürdürdü (1922-1924)
II. Abdülmecid (Unvanları: Son Osmanlı Halifesi)
- Tahta bulunduğu süre: 18 Kasım 1922 - 3 Mart 1924 arası, 2 yıl.
- I. Abdülaziz ve Hayran-î-Dil Kadın Efendi'nin oğludur.
- TBMM tarafından halife seçildi.
- Hilâfet'in lağvedilmesiyle sürgüne gönderildi.
- 23 Ağustos 1944'te Paris, Fransa'da sürgünde öldü