mavi ladin

 

Mavi ladin

Mavi ladin (Picea pungens), çamgiller (Pinaceae) familyasından 25–30 m'ye kadar boylanan ve 1,5 m'ye kadar çap yapabilen ladin türü. Türkiye'de karasal iklimin hakim olduğu bölgelerde peyzaj amaçlı sıkça kullanılmaktadır.

Biyolojik sınıflandırması

Mavi ladin dağılım haritası
Mavi ladin dağılım haritası

Morfolojik özellikleri

600-800 yaşına kadar yaşayabilir. Kabukları ince ve pulludur. Genç ağaçlarda taç konik, yaşlılarda silindiriktir. Sürgünler kalın, turuncu-kahverengi, genellikle pürüzsüzdür. İğne yapraklar 15–30 mm uzunlukta, kalın, soluk boz-yeşil veya parlak mavi, ucu sivridir ve altında tek bir stoma bandı yer alır. İğne yapraklar koparılınca kötü bir koku verir.

Mavi ladin kozalağı
Mavi ladin kozalağı

Kozalaklar sarkık, ince uzun, silindirik, 6–11 cm uzunlukta, kapalıyken 2 cm genişliğinde, açıkken ise 4 cm genişliğindedir. İnce bükülebilen kozalak pulları 20–24 mm uzunluğunda kenarları dalgalıdır. Kırmızımsı menekşe renkli kozalaklar 5-7 ay sonunda olgunlaşır. Tohumlar siyah, 3–4 mm uzunluğunda, ince uzun, tohum kanadı 10–13 mm olup donuk kahverengidir. Doğada 10 mavi ladinden 1i mavi renkte olmaktadır. Peyzaj amaçlı mavi renk vermek için ağaçlara aşılama yapılması gerekir.

Mavi ladin fidelerinin ilk yıl boyunca toprağın yalnızca 6,4 cm (2,5 inç) kadar derinine nüfuz eden sığ kökleri vardır. Mavi ladinlerde donma çok fazla zarar vermese de don, fide kaybına neden olabilir. İlkbaharın sonlarında ve sonbaharın başlarındaki gölgeler, bu don kabarma kaybını en aza indirir. Sığ köklere rağmen, mavi ladin kuvvetli rüzgarlara karşı koyabilir. Dikimden beş yıl önce mavi ladin kökleri budanarak 2 metre yüksekliğindeki ağaçların toplam kök yüzey alanı iki katına çıkartılabilir. Mavi ladin genellikle bol nem ile en iyi büyüdüğü kabul edilir. Bununla birlikte, bu tür kuraklığa diğer tüm ladinlerden daha iyi dayanır.Son derece düşük sıcaklıklara (-40 derece C) da dayanabilir. Ayrıca, bu tür diğer ilişkili türlere kıyasla yüksek güneş ışığına ve don hasarına karşı daha dayanıklıdır

Doğal olarak batı Kuzey Amerika'da, Utah ve Colorado ile Arizona ve New Meksiko'da bulunur. 1800–3000 m yüksekliğe kadar çıkar, bazı yerlerde Engelman ladini (Picea engelmanni) ile karışıklığa girer.

Mavi ladin yaprakları
Mavi ladin yaprakları

Habitat

Alpin kuşağının bir türü değildir. Genel olarak dağların vadi boyunca devam eden nemli düz topraklarında iyi bir büyüme gösterir, diğer yandan az yağmur alan yerlerde yavaş büyüme yapar. Mavi ladin diğer ladin türleriyle melez yapmaz, Engelman ladini ile nadiren melez yapar.Arizona, Colorado, Idaho, New Mexico, Utah ve Wyoming'de doğal olarak bulunur. Başka yerlerde geniş çapta dikilmiştir ve doğal aralığının çok ötesinde birçok yerde peyzaj ağacı olarak kullanılır.

Peyzajda kullanımı

Mavi ladin, iğne yapraklı türler içerisinde en popüler olanıdır ve gösterişli parlak koyu yeşilimsi mavi iğne yapraklar için yetiştirilir. Ticari değeri son derece yüksektir; tohumdan, çelik yoluyla ve aşı ile üretimi yapılmaktadır.

Bodur Mavi Ladin
Peyzaj çalışmalarında kullanılan bodur Mavi Ladin (P.pungens-Globosa)

Kültivarları

  • Hoopsii : Mavi ladinin en yoğun mavi rengi olan formudur.
  • Glauca Globosa : bodur mavi ladin
  • Fat Albert : 3 metreye kadar büyür. Güzel şekilli koni yapar. Mavi-gümüş renktedir.
  • Glauca Pendula : 2.4 metre genişlik 1.2 metre uzunluk yapar.
  • Sester's Dwarf : Yoğun yapraklıdır. Yavaş büyür. 2 metre boya ulaşır.
  • Koster : Dar konik büyüme alışkanlığına sahiptir. Sarımsı yaprakları, yaşla birlikte gri-yeşile dönüşen gümüşi mavidir.
  • Baby Blue Eyes : soğuğa dayanıklıdır.
  • Baby Blue

Resimleri

Picea pungens

Picea pungens Fat Albert
Picea pungens Fat Albert

Picea pungens Globosa
Picea pungens Globosa

Picea pungens Hoopsii
Picea pungens Hoopsii

Picea pungens Koster
Picea pungens Koster

mavi ladin hakkında bilgi nedir TDK sözlük anlamı ve açıklaması ne?

Biyoloji Terimleri Sözlüğü - 1998

mavi lâdin

Fransızca: epicés bleu, Almanca: Blaufichte, Latin: Picea pungens

Çamgiller (Pinaceae) familyasından, ana vatanı Kuzey Amerika olan, her dem yeşil, yaprakları mavimsi yeşil, 30 m kadar boylanabilen, park ve bahçelerde süs bitkisi olarak yetiştirilen bir tur.

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski