Gündüz Alp veya Gündüzalp, Osmanlı Beyliği'nin kurucusu olan Osman Gazi'nin babası Ertuğrul Gazi'nin soyundan olup, çeşitli kaynaklara göre Ertuğrul Gazi'nin babası veya oğludur. Enverî'nin Düstûrnâme-i Enverî adlı eseri ve Karamanlı Mehmed Paşa'ya göre Ertuğrul Gazi'nin babası; Hasan bin Mahmûd el-Bayâtî'nin Câm-ı Cem-Âyîn adlı eseri, Âşıkpaşazâde'nin Âşıkpaşazâde Tarihi adlı eseri ve Neşrî'nin Kitab-ı Cihannüma adlı eserine göre ise Ertuğrul Gazi'nin oğlu ve Osman Gazi'nin kardeşidir.
| Sonra gelen | Ertuğrul Gazi |
|---|---|
| Veliaht(lar) | Ertuğrul Gazi |
| Eş(ler)i | Hayme Hatun |
| Çocuk(lar)ı | Sungur Tekin, Ertuğrul Gazi, Gündoğdu Bey , Dündar Bey |
| Hanedan | Kayı Boyu |
| Dini | İslam |
Ertuğrul Gazi'nin babası
Başta Ahmet Cevdet Paşa gibi tanınmış pek çok tarihçiye göre Ertuğrul Gazi'nin babası 1227 tarihinde Fırat nehrini geçerken boğularak ölen ve Halep'teki Süleyman Şah Türbesi'ne defnedilen Süleyman Şah Kaya Alpoğlu'dur. Bu husus; Enverî, Karamanlı Mehmed Paşa, Hasan bin Mahmûd el-Bayâtî, Âşıkpaşazâde, Neşrî, Yazıcızâde Âli ve Şükrullah gibi tarihçi yazarlar tarafından da tartışılmış olup farklı sonuçlara varılmıştır.
Son zamanlarda bilim insanları tarafından Osman Gazi dönemine ait bulunan ve üzerinde "Osman bin Ertuğrul bin Gündüz Âlp" yazan üç adet madenî para, Enverî ile Karamanlı Mehmed Paşa'nın naklettiği soy kütüklerinin doğruya daha yakın olacağının bir delili niteliğindedir. Tarihçi Halil İnalcık'a göre Süleyman Şah, Enverî'nin Düstûrnâme-i Enverî adlı eserinde bildirdiği soy ağacında bahsi geçen ve Gündüz Alp'in dedesi olan "Mîr Süleymân Âlp" ile karıștırılmaktadır.
Popüler kültürdeki yeri
2014-2019 yılları arasında TRT 1'de yayımlanan Diriliş Ertuğrul adlı Türk yapımı televizyon dizisinde Yaman Tümen ve Arif Diren tarafından canlandırılmış, 2019 yılından itibaren Atv'de yayımlanan Kuruluş Osman adlı Türk yapımı televizyon dizisinde Emre Basalak tarafından canlandırılmaktadır.