Beyincik (Latinceː cerebellum), vücudun denge organlarından biridir. Kasların düzenli çalışmasını sağlar. Fossa cranii posterior'da, bulbus ve pons'un üst arka kısmında bulunur. Beynin ikinci büyük (beynin 1/8'i kadar), rhombencephalon'un en büyük parçası olan beyincik 150 gr ağırlığındadır. Yukarıdan aşağıya biraz basık, ovalımsı şekilde olan beyinciğin en geniş boyutu transvers yöndedir. Bulbus ve ponsla birlikte 4. ventrikülü çevreler. Lobus occipitalis ile aralarında tentorium cerebelli bulunur.
Beyincik, hemisferium cerebelli denilen iki yan lobla bunları ortada birleştiren vermis cerebelli'den oluşur. Beyincik, pedunculus cerebellaris inferior ile bulbusa, pedunculus cerebellaris medius ile ponsa ve pedunculus cerebellaris superior ile de mesencephalona bağlanır.
Beyincik, lobus cerebelli anterior, lobus cerebelli posterior ve lobus flocculonodularis olarak üç loba ayrılır.
- Lobus anterior, beyinciğin üst-ön tarafında bulunur ve üst yüzden görülebilir. Bu lobu vermis cerebellinin lingula cerebelli, lobulus centralis ve culmen kısımları ile hemispherium cerebellinin ala lobuli centralis ve lobulus quadrangularis kısımları oluşturur. (Lobus anterior ile lobus posterioru fissura prima ayırır.)
- Lobus cerebelli posterioru vermis cerebellinin declive, folium vermis, tuber vermis, pyramis ve uvula kısımları ile hemispherium cerebellinin lobulus simplex,lobulus semilunaris superior, lobulus semilunaris inferior, lobulus paramedianus, lobulus biventer ve tonsilla cerebelli kısımları oluşturur.
- Lobus flocculonodularisi, vermis cerebellinin nodulus vermis kısmı ile hemispherium cerebellinin pedunculus flocculi ve flocculus kısımları oluşturur.
Beyin ve beyincik. |
Beyinciğin İç Yapısı
Dışta cortex cerebelli içte corpus medullare cerebelli bulunur. Cortex cerebelli içe doğru stratum moleculare, stratum purkinjense ve stratum granulosumdan oluşur. Getiren (afferent) ve götüren (efferent) aksonlar geçer. Ayrıca, nuclei cerebelli adı verilen ve orta hatta çift taraflı yerleşmiş dört nukleus vardır. Beyincik kesitlerinde cortex ve corpus medullare ağaca benzer bir görüntü oluşturur.
Cerebellum, animasyon |
İşlevler
Beyinciğin işlevleri şunlardır:
- Kol ve bacaklardaki kasların birbiriyle uyumlu çalışması sağlanır.
- Kol ve bacaklardaki kasların çalışma derecesi düzenlenir.
- Aktif hareketin dengeli olması sağlanır.
Kaynakça
- Anatomi,Cilt 2, Prof. Dr. Kaplan Arıncı - Prof. Dr. Alaittin Elhan
- Fonksiyonel Nöroanatomi, Prof. Dr. Doğan Taner
beyincik kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
beyincik, -ği
isim, anatomi
Kafatasının art bölümünde ve beynin altında, hareket dengesi merkezi olan organ:
"Duyu organlarından gelen bilgileri beyin değerlendirir. Acıkma, susama gibi olayları beyincik kontrol eder." - Celal Akar
Zooloji Terimleri Sözlüğü - 1963
Türkçe: dimağçe, İngilizce: little brain, Fransızca: Cervelet, Almanca: Kleinhirn, Latin: Cerebrum
(karşılık: serebellum), (Lat. Cerebrum=beyin): Beynin gerisinde ve omuriliğin ön kısmında bulunan bir çıkıntı olup insanda iki yan ve bir orta parçadan meydana gelmiştir.
Biyoloji Terimleri Sözlüğü - 1998
Türkçe: dimâğçe, İngilizce: little brain, cerebellum, Fransızca: cervelet, Almanca: Kleinhirn, Latin: cerebrum: beyin
Beynin gerisinde ve omuriliğin ön kısmında bulunan, birbirine bağlanmış iki küçük yarım küreden oluşan, histolojik olarak korteks (gri madde) ve medulla (beyaz madde) olmak üzere iki kısımdan meydana gelen, ince kıvrımlı ve beynin ikinci büyük kısmı. Serebellum.
Veteriner Hekimliği Terimleri Sözlüğü -
İngilizce: cerebellum
anat. Kafatası boşluğunda beynin gerisinde bulunan, daha küçük girintilere ve çıkıntılara sahip, kesiti ağaca benzeyen, vücudun denge ve bedensel davranışlarının eş güdümünü sağlayan, dış kısmında boz madde ve iç kısmında ise ak maddenin bulunduğu organ, serebellum.
Hemşirelik Terimleri Sözlüğü - 2015
İngilizce: cerebellum
Beynin arkasında ve omuriliğin ön kısmında bulunan istemli ve istemsiz kas etkinliğini düzenleyen ve dengenin korunmasını sağlayan beynin ikinci büyük kısmı, serebellum.