Hasan-ı Basrî (Arapça: اَلْحَسَنْ بِنْ أَبِي الْحَسَنْ اَلْبَصْرِي (el-Hasan ibn Ebi'l Hasan el-Basrî), 642–728), Müslüman vaiz, ilahiyatçı ve İslâm âlimi. Ümmü Seleme'nin evinde yetiştirilen Hasan-ı Basri, Bedir Savaşı'nda muharebe eden 70 sahabi dahil olmak üzere İslam Peygamberi Muhammed'in birçok sahabesi ile tanışmıştır. Cemel ve Sıffin savaşlarında Ali'nin taraftarlarından olduğu bilinmektedir.
Hasan-ı Basrî, kendi kuşağının en önde gelen şahsiyetlerden biri olmuş, dindarlık, takvâ ve dünyayı kınaması ile tanınmıştır. 89 yaşında hicrî 5 Receb 110 Cuma gününde öldüğünde Basra'nın tüm ahalisi cenazesine katılmış, Basra'nın Cami Mescidi ilk defa ikindi namazı saatinde boş kalmıştır. Hasan-ı Basri civardaki evliyaya bir örnek teşkil etmiş, şahsiyeti çağımızdakilere de etki etmektedir.