 |
| Sabah yıldızının kişileştirilmiş hali. GH Frezza'nın 1704 tarihli gravürü |
Fosforus veya Phosphorus (Eski Yunanca: Φωσφόρος romanize: Fōsforos) Sabah Yıldızı olarak görünen Venüs gezegeninin tanrısıdır. Sabah Yıldızı'nın bir diğer Yunanca adı da “şafak getiren” anlamına gelen “Eosforus”tur (Antik Yunanca: Ἑωσφόρος, romanize: Heōsforos). İngilizce'de bazen “eosforus” terimine rastlanmaktadır. Sıfat olarak “fosforus” kelimesi “ışık getiren” (örneğin şafak, tanrı Dionisos, çam meşaleleri ve gün) ve “meşale taşıyan” anlamında çeşitli tanrı ve tanrıçaların, özellikle Hekate'nin ama aynı zamanda Artemis/Diana ve Hefaistos'un bir sıfatı olarak kullanılır. Mevsimsel olarak Venüs, Kuzey Yarımküre'de “ışık getirendir”. Aralık ayında en parlak şekilde görünür (günlerin kısalması nedeniyle optik bir yanılsamadır) ve kış biterken uzun günlerin “yeniden doğuşuna” işaret eder.
Venüs
Sabah yıldızı, bir alt gezegen, yani Dünya ile Güneş arasında bir yörüngeye sahip olan Venüs gezegeninin bir görünümüdür. Venüs ve Dünya'nın yörüngesel konumlarına bağlı olarak, Venüs, Güneş doğmadan yaklaşık bir saat önce sabahleyin gökyüzünün doğu tarafında görülebilir ve Güneş yükseldikçe görünürlüğü azalır. Ya da Güneş battıktan sonra akşamleyin gökyüzünün batısında (akşam yıldızı olarak) yaklaşık bir saat boyunca görülebilir ve ardından Venüs de batar. Venüs, Güneş ve Ay'dan sonra gökyüzündeki en parlak cisimdir; Jüpiter ve Satürn gibi gezegenlerden daha parlaktır; ancak bunlar gökyüzünde yükseğe çıksa da Venüs hiçbir zaman onlar kadar yükselmez. Bu durum, sabah yıldızıyla ilişkilendirilen tanrıların en yüksek yer için gururla çabalayıp aşağı düşürülmesiyle ilgili mitlerin ardında yatan neden olabilir.
 |
| Evelyn De Morgan'ın Fosforus ve Hesperus adlı eseri, 1881 |