Kenger ya da Kenker (Gundelia tournefortii), papatyagiller (Asteraceae) familyasından 40–50 cm yüksekliğinde, tüylü çok yıllık, sütlü, dikenli bir otsu bitki türü.
Gövdeleri basit veya az dallı, kısa ve kalındır. Yapraklar derimsi, damarlı beyazımsı tüylü, gövdedekiler sapsızdır. Çiçek durumu küreye benzer bir baş şeklindedir. Çiçekler morumsu-kırmızı renklidir. Baş kısmı olgunlukta sarımsı-yeşil renk alır ve dikenler hariç 1 cm kadar uzunlukta olup serttir.
Türkiye'de yetiştiği yerler: Orta Doğu, Güneydoğu Anadolu, Akdeniz Bölgesi ve Ege Bölgesinde sıklıkla görülür. Halk tarafından kenger genellikle taze dallarının kabukları soyularak tüketilir.
Gövdenin kesilmesi ile çıkan sütten kenger sakızı hazırlanır. Akdeniz bölgesinde olgunlaşan başlar kavrulup öğütülerek kenger kahvesi yapılır.
Biyolojik sınıflandırması
- Âlem: Plantae (Bitkiler)
- Bölüm: Magnoliophyta (Kapalı tohumlular)
- Sınıf: Magnoliopsida (İki çenekliler)
- Takım: Asterales
- Familya: Asteraceae (Papatyagiller)
- Alt familya: Cichorioideae
- Oymak: Gundelieae
- Cins: Gundelia
- Tür: G. tournefortii
- İkili adlandırma: Gundelia tournefortii L.
 |
| Kengerin çiçek kısmının yakın çekimi; Saimbeyli, Adana, Türkiye. |
kenger kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
isim, bitki bilimi, Farsça kenger
Birleşikgillerden, yaprakları dikenli yaban bir bitki; eşek dikeni, yabani enginar, kengel (Cynara cardunculus).
Zanaat Terimleri Sözlüğü - 1976
bk. kengel
Kelime Kökeni
Farsça ve Orta Farsça (Pehlevice veya Partça) kangar كنگر "yabani enginar, cynara cardunculus" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Eski Yunanca aynı anlama gelen kinára veya kynára κινάρα sözcüğü ile eş kökenlidir. Daha fazla bilgi için enginar maddesine bakınız.
Tarihte En Eski Kaynak
[ Hou (1343) ]
"yaban enginarı (cynara)" [ Mütercim Asım, Burhan-ı Katı Tercemesi (1797) : Nebat-ı mezbur berrî ve bustanî olur. Berrîsi dahi iki nev'idir. Bir nev'ine kenger denir ki zikrolundu. Bir nev'ine kenger-i eşek derler. Bustanî kısmı enginar dedikleri sebzedir. ]
kenger otu "akantus bitkisi (acanthus)" [ Ahmet Vefik Paşa, Lugat-ı Osmani (1876) ]