çalmak

 

çalmak

çalmak kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?

çalmak, -ar

1. -e, -i Başkasının malını gizlice almak; hırsızlamak, kaldırmak, tüydürmek, uğrulamak:

      "İngiliz cephesinden at kaçırıp bize satan bedeviler dönüşlerinde bizim atlarımızı çalıp İngilizlere satarlardı." - Falih Rıfkı Atay

2. -e, -i Vurarak veya sürterek ses çıkartmak:

      "Bir yandan mızıka istiklal havasını çalıyordu." - Ruşen Eşref Ünaydın

3. nesnesiz Çalgı aleti ile bir müzik parçasını seslendirmek:

      "Fevkalade zekidir, iyi dans eder, piyano çalar, tenis oynar, ata biner, avcıdır, kayakçıdır." - Refik Halit Karay

4. nesnesiz Ses çıkarmak, ses vermek:

      "Hafif hafif ıslıklar çalan sesi eski keskinliğini kaybetmiştir." - Reşat Nuri Güntekin

5. -e, -i Bir şeyi bir yere çarpmak, vurmak:

      "Oklavayla açtığı yufkaları başının üstünde döndürüp mermere çalar, iyice yayar ve inceltirdi." - Sevinç Çokum

6. -e, -i Üzerine sürmek:

      Ekmeğin üzerine yağ çaldı.

7. -i Bozmak, zarar vermek.

8. -içelmek.

9. -e, -i Madeni oymak, kalemle işlemek.

10. -e Benzemek, andırmak:

      "Geniş alınlı, kırmızıya çalar, kahverengi saçlı, altın dişli tuhaf bir delikanlı gülümsedi." - Sait Faik Abasıyanık

11. -e, -i, mecaz Zamanı boşa harcatmak, ziyan edilmesine yol açmak.

12. -i, ağızlardan Süpürmek, temizlemek:

      Tozu çalmak.

13. -e, -i, dil bilgisi Kök durumunda veya zarf-fiil eki alarak hızlı, aralıksız ve özensiz tekrarlanan anlamı veren birleşik kelimeler yapar.

Türe Terimleri -

Çalmak

Türkçe: Sirkat etmek, Fransızca: Voler

Kelime Kökeni

Arapça mlw kökünden gelen imlāˀ إملاء  "dikte etme, yazı yazdırma" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Aramice/Süryanice mlē מל  "1. dolu, 2. herekeli yani sesli harfleri bildiren noktaları doldurulmuş yazı" sözcüğünün ifˁāl vezni (IV) masdarı olabilir; ancak bu kesin değildir. Bu sözcük Aramice/Süryanice #mly מלי  "doldurma" kökünden türetilmiştir.

Tarihte En Eski Kaynak

[ Mukaddimetü'l-Edeb (1300 yılından önce) ]

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski