bedesten

 

Tekirdağ Bedesteni
Tekirdağ Bedesteni

Bedesten, Farsça kökenli bir kelime olup, değerli malların satılması için inşa edilmiş, kubbelerle örtülü ve genellikle dikdörtgen planlı büyük yapılara verilen addır.

Aslında ilk yerleşimler çoğunlukla kervansaraylar şeklinde olmuştur. Zamanla kervansaraylardan bazıları camii, pazar, eczane vb. eklenerek kervansaray külliyelerine dönmüş, bu külliyelerin etrafında da iskan oluşmuştur. Bir yanlışlık olarak çoğunlukla bu kervansaraylar daha sonra bedesten olarak adlandırılmışlardır. Çoğunlukla aynı tür esnafın bulunduğu ve düzenli, sıralı olarak yerleşmiş dükkanlar (Farsça Arasta: sıralı düzenli) Arasta, birden fazla meslek grubunu barındıran alış veriş yerleri de çarşı, bedesten olarak tanımlanmaktadır

Osmanlıda, kumaş, mücevher ve çeşitli kıymetli eşyaların alım satımının yapıldığı, eşit büyüklükte kubbelerle örtülü, bir çeşit kapalı çarşı olup bu yapıların ilk örneklerine 13. yüzyıl başlarında Anadolu’da rastlanmıştır. Anadolu'da bilinen ve bugün hala kullanımda olan en eski Bedesten Kahramanmaraş'tadır.

Bedestenler zamanlarında önemli birer iktisadi kuruluştu. O devirde, günümüzdeki banka ve borsaların görevini de görürdü.

Bedesten

Türkiye'de bulunan bazı bedestenler

  • Adana Bedesteni (16. yüzyıl)
  • Afyon Bedesteni (1478)
  • Amasya Bedesteni
  • Ankara Mahmut Paşa Bedesteni (15. yüzyıl)
  • Bayburt Bedesteni
  • Bergama Bedesteni (16-17. yüzyıl)
  • Bursa Bedesteni (14. yüzyıl)
  • Bulgaristan Bedesteni
  • Edirne Bedesteni (1418)
  • Gelibolu Bedesteni (15-16. yüzyıl)
  • İstanbul Bedesteni(15. yüzyıl)
  • İzmir Kızlarağası Bedesteni
  • Kahramanmaraş Bedesteni (12. yüzyıl)
  • Kastamonu Cem Sultan Bedesteni
  • Kırkkaşık Bedesteni (16. yüzyıl)
  • Kırklareli Hızır Bey Bedesteni (14. yüzyıl)
  • Konya Bedesteni
  • Manisa Bedesteni (14. yüzyıl)
  • Niğde Bedesteni (15. yüzyıl)
  • Rüstem Paşa Bedesteni (16. yüzyıl)
  • Tekirdağ Bedesteni (16. yüzyıl)
  • Samsun Bedesteni
  • Trabzon Bedesteni
  • Tire Bedesteni (15. yüzyıl)
  • Tokat Bedesteni (16. yüzyıl)
  • Uşak Bedesteni (19. yüzyıl)
  • Isparta Bedesteni
  • Merzifon Bedesteni (17. yüzyıl)
  • Kırkkaşık Bedesteni (1579 Tarsus)
  • Sivas Bedesteni

Niğde Bedesteni
Niğde Bedesteni

Kırkkaşık Bedesten
Kırkkaşık Bedesten, Tarsus, Mersin.

bedesten kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?

isim, Farsça bezistān

Kumaş, mücevher vb. değerli eşyaların alınıp satıldığı kapalı çarşı:

      "Bedestende kötü şeyler arasına karışmış antika mallar gibi bunları seçmek de herkesin işi değil." - Nâzım Hikmet

Kelime Kökeni

Farsça bazistān veya bazzāzistān بزستان/بزّازستان  "her tür çarşı, özellikle kumaşçılar çarşısı" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük Arapça bazz بزّ  "kumaş" ve Farsça +istān ستان  "yer bildiren takı" sözcüklerinin bileşiğidir. Daha fazla bilgi için +istan maddesine bakınız.

Tarihte En Eski Kaynak

bezistān/bedestān [ Meninski, Thesaurus (1680) ]

Yorum Gönder

Daha yeni Daha eski