 |
| Toprak şekillerine göre deforme edilen bayraklar ile oluşturulan dünya haritası. |
Bayrak, bir ülkeyi veya kurumu temsil eden renkli kumaş. Genellikle uzun bir sopa veya direğin ucunda salınırlar. Her ülkenin bağımsızlığını simgeleyen bir bayrağı vardır. Bayraklar çoğunlukla diktörtgen şeklindedir ancak bazı istisna durumlarda farklı şekillerde olabilirler.
Etimoloji
Bayrak sözcüğünün aslı Türkçede mızrak anlamına gelen "batrak"tır. Oğuzların batrak şeklinde kullandığı kelime Uygurlarda ise batırmak, saplamak fiilleri manasında kullanılan "batruk" idi. Eski Türklerde toprağa saplanan, batırılan mızrağın üzerine hanedanlığı temsil eden renklerde kumaşlar, ipler asılırdı. Mızrağın ucuna da altın veya değerli madenlerden kurt başı gibi kağanlık alameti takılırdı. "Toprağa batırılan mızrak" anlamındaki bayrak sözcüğünün anlamı, zamanla "dalgalanan millî simge"ye kaymıştır.
Tarihi
Antik çağlarda kullanılan savaş bayrakları "bayrağımsı" ("vexilloid") olarak sınıflandırılabilir. Bunun örnekleri arasında Ahameniş İmparatorluğu'nun savaş bayrağı Derafş Kaviani ve Roma lejyon standartları bulunmaktadır.
Orta Çağ'ın ortalarında bayraklar savaşlarında asilzadelerin kendilerini belli etmek için kullandıkları semboller halinde geldi. Bayrak taşıyan bir şövalyeyi ayırt etmek kalkanında arma bulunan bir şövalyeyi ayırt etmekten daha kolaydı. Geç Orta Çağ'da Eski İsviçre Konfederasyonu gibi devletler de savaşlarda bayrak kullanmaya başladı. Erken Modern Dönem'de askeri birimlerin kendi bayraklarının olması yaygın hale geldi.
17. yüzyılın ortalarındaki Yelken Çağı'nın zirve dönemlerinde gemiler geleneksel olarak (daha sonraları bu yasal bir zorunluluğa da dönüştü) tabiiyetlerini belli eden bayraklar taşıyordu. Bu bayraklar zaman içerisinde günümüzün ulusal bayraklarına ve denizcilik bayraklarına dönüştü. Bayraklar aynı zamanda denizcilikte bir iletişim yolu haline de geldi.
Bayrakların askeri veya denizle ilgili amaçlar dışında kullanılması milliyetçiliğin yükseldiği 18. yüzyıl sonlarına rastlar. 19. yüzyıl sırasında egemen devletlerin bayrak sahibi olması standart hale geldi.
bayrak kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
bayrak, -ğı
1. isim Bir milletin, belli bir topluluğun veya bir kuruluşun simgesi olarak kullanılan, renk ve biçimle özelleştirilmiş, genellikle dikdörtgen biçiminde kumaş; alem:
"Bayrakları bayrak yapan üstündeki kandır / Toprak eğer uğrunda ölen varsa vatandır" - Mithat Cemal Kuntay
2. isim, eskimiş Gerektiğinde indirilip kaldırılan, açılıp kapatılan kol:
"Yoldan, bayrağı açık bir taksi çevirdiler." - Mahmut Yesari
3. isim, mecaz ► öncü:
"Yeni bir sanat kuşağının bayrağıydı o." - Yusuf Ziya Ortaç
4. isim, mecaz Benzerlerini temsil edebilecek nitelikte olan:
"Kız, Sinekli Bakkal'ın erkek dünyasına meydan okuyan bir bayrak gibiydi." - Halide Edip Adıvar
5. isim, bitki bilimi Baklagillerde diğerlerinden daha üstte bulunan, daha büyük olan ve çoğunlukla başka bir renkte ve yuvarlakça olan taç yaprağı.
6. isim, spor Atletizmdeki bayrak yarışında dört sporcunun elden ele geçirdiği kısa, yuvarlak sopa.
Zanaat Terimleri Sözlüğü - 1976
(I) 1. Uçurtma. (Akbaş *Güdül -Ankara)
(II) Bir kadın çorabı motifi. (Yenikent *Aksaray -Niğde)
İktisat Terimleri Sözlüğü - 2004
İngilizce: flag
Hisse senedi teknik analizinde kullanılan fiyat grafiklerinde, büyük bir düşüş veya artış sonrası fiyatların kararlı bir biçimde aynı oranlarda dalgalandığını gösteren şekil.
Su Ürünleri Terimleri Sözlüğü - 2007
İngilizce: flag
Çekme ağlarında ağız açıklığını sağlamak amacıyla torba ağın önüne yerleştirilen konik biçimli, mantar ve kurşun yakada ayrı ayrı bulunmakta olup elle örülerek veya hazır ağlardan kesilerek çıkartılan ağ parçası.
Bilgisayar Terimleri Karşılıklar Kılavuzu - 2007
flag
bayrak
Kelime Kökeni
Eski Türkçe badruk sözcüğünden evrilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
badruk "flama, bayrak" [ Uygurca (1000 yılından önce) ]
batrak [ Divan-i Lugat-it Türk (1070) ]