Aneroid bir barometre |
Barometre, atmosfer basıncını ölçmeye yarayan alet. Genellikle cıvalı (sıvılı) ve aneroid (havalı) olmak üzere yaygın olarak kullanılan iki çeşidi vardır.
Cıvalı barometre
Cıvalı barometre 1643 yılında Evangelista Torricelli tarafından bulunmuştur. Cıvalı barometre, içi cıva dolu dikey bir borudur. Borunun üst ucu kapalıdır. Alt uç ise açık, ancak cıva dolu bir kaba daldırılmış durumdadır. Atmosferin bu kap içindeki cıva yüzeyine yaptığı basınca göre, borunun içindeki cıva sütunu yükselip alçalır.
Cıva sütununun yüksekliği barometre basıncını gösterir. Bu basınç deniz düzeyinde, cıva sütunundaki 76 cm yüksekliğe eşittir.
76 cm-cıva aynı zamanda 1 atmosfer basınca eşittir. Sütundaki cıva düzeyinin alçalıp yükselmesi atmosfer basıncının değiştiğini gösterir ve bu yolla hava durumu tahmin edilebilir.
Basit bir cıvalı barometre düzeneği |
Aneroid barometre (Madeni Barometre)
Aneroid (havalı) barometre atmosfer basıncına bağlı olarak daralan ve genişleyen, daralma-genişleme miktarını da rakamlı bir düzenek sayesinde ölçek üzerinde işaret eden metal bir kutudur. Aneroid sözcüğü "sıvısız" anlamına gelir.
Hava taşıtlarında ve dağcılıkta kullanılan altimetreler aneroid barometrenin en yaygın olarak kullanılan örneklerindendir. Atmosfer basıncı deniz seviyesinden yükseldikçe azalır. Altimetre ibresi, gözlemcinin içinde bulunduğu atmosferik basınç düzeyine karşılık gelen yüksekliği gösterir.
barometre kelimesi ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
isim, fizik, (barome'tre), Fransızca baromètre
Basınçölçer.
İlaç ve Eczacılık Terimleri Sözlüğü - 2014
İngilizce: barometre
Atmosfer basınçını ölçen aygıt.
Kelime Kökeni
Fransızca baromètre "basınç ölçme cihazı" sözcüğünden alıntıdır. Daha fazla bilgi için baro+, +metre maddelerine bakınız.
Tarihte En Eski Kaynak
barometro [ Kemal Beydilli, Türk Bilim ve Matbaacılık Tarihinde Mühendishane (1816) ]