Şakayık, Paeoniaceae (Şakayıkgiller) familyasının tek cinsi Paeonia altında yer alan türlerin ortak adı. Bu bitkiler Asya, Güney Avrupa ve Kuzey Amerika'ya özgüdürler.
Bilimsel sınıflandırması
- Âlem: Plantae (Bitkiler)
- Bölüm: Tracheophyta (Damarlı bitkiler)
- Sınıf: Magnoliopsida (İki çenekliler)
- Takım: Saxifragales
- Familya: Paeoniaceae
- Cins: Paeonia
 |
| Paeonia rockii |
Bakımı
Şakayık bakımı, oldukça dayanıklı bir bitkidir. Bitkinin toprağı nemli, humuslu ve iyi drenaj yapılmış olmalıdır. Dikimi esnasında torf ve gübre ile harmanlanmış toprak kullanılması durumunda, köklerinin güçlenmesi sağlanabilir. Üretiminde tohumla çoğaltma ve üretme kullanılsa da, aşılama yöntemi en sık kullanılan yöntemdir. Bunun nedeni ise, tohumun ekildikten iki yıl sonra ancak çimlenmesidir.
Bitki ekimin yapıldığı yıl genelde çiçek vermez. Bitki Nisan ve Haziran ayları arasında çiçek verir. Katmerli bir yapıda olan bitkinin çiçekleri bazen yarı katmerli de olabilmektedir. Tüm türlerinde koku bulunmaz. Çiğ olan bir gecenin ardından gelen aşırı sabah güneşi, tomurcuklara zarar verebilmektedir. Bu gibi nedenlerden dolayı, bitkinin binaların kuzey cephelerine dikilmesi önerilmez.
Bitki yerinin değiştirilmesinden pek hoşlanmaz. Özellikle büyüme döneminde bitkinin yeri ve toprağı değiştirilmemelidir. Dikim esnasında çok fazla dikilmesi önerilmez. Dikim yapıldıktan sonra bolca sulanması önemlidir. Kökleri oldukça fazla gelişebilen bitkinin yan yana ekimlerinde yaklaşık 90 cm. kadar mesafe bulunması gerekmektedir. Bunun yanı sıra bitkinin köklerinin sürekli olarak nemli ve serin kalması sağlanmalıdır. İlkbahar mevsiminde bitki gübrelenebilir. Kış mevsiminde donlardan korunması da gerekmektedir.
Resimleri
Şakayık resimleri
 |
| Ekili bir melez şakayık |
 |
| Çin şakayığı |
 |
| 1800'lü yıllardan tek çiçekli bir şakayık çizimi |
 |
| Sarı şakayık |
 |
| Paeonia officinalis 'Rubra Plena' çift çiçekli çeşidi |
 |
| Paeonia lactiflora cultivar |
Türlerinden bazıları
Şakayık türleri
Otsu türleri (yaklaşık 30 tür)
- Paeonia abchasica
- Paeonia anomala
- Paeonia bakeri
- Paeonia broteri
- Paeonia brownii (Brown şakayığı)
- Paeonia californica (Kalifornia şakayığı)
- Paeonia cambessedesii
- Paeonia caucasica
- Paeonia clusii
- Paeonia coriacea
- Paeonia daurica
- Paeonia hengushia(Henguşya şakayığı)
- Paeonia emodi
- Paeonia hirsuta
- Paeonia intermedia
- Paeonia japonica (Japon şakayığı)
- Paeonia kesrouanensis (Suriye şakayığı)
- Paeonia lactiflora (Çin şakayığı)
- Paeonia macrophylla
- Paeonia mairei
- Paeonia mascula (Balkan şakayığı)
- Paeonia mlokosewitschii (Altın şakayığı)
- Paeonia obovata
- Adi şakayık (Paeonia officinalis)
- Paeonia parnassica (Yunan şakayığı)
- Paeonia peregrina
- Paeonia rhodia
- Paeonia sterniana
- Paeonia steveniana
- Paeonia tenuifolia
- Paeonia tomentosa
- Paeonia veitchii (Veitch şakayığı)
- Paeonia wittmanniana
Odunsu türler (yaklaşık 10 tür)
- Paeonia decomposita
- Paeonia delavayi (Delavay ağaç şakayığı)
- Paeonia jishanensis (Jishan şakayığı, sinonim: Paeonia spontanea)
- Paeonia ludlowii (Ludlow ağaç şakayığı)
- Paeonia ostii (Osti şakayığı)
- Paeonia potaninii
- Paeonia qiui (Qiu şakayığı)
- Paeonia rockii (Rock şakayığı)
- Paeonia suffruticosa (Suffruticosa şakayığı; hibrid kökenli olabilir)
şakayık ne demek TDK sözlük anlamı ve açıklaması nedir?
şakayık, -ğı
isim, bitki bilimi, (şaka:yık), Arapça şaḳāʾiḳ
Düğün çiçeğigillerden, çiçekleri türlü renkte, çok yıllık güzel bir süs bitkisi (Paeonia mascula).
Biyoloji Terimleri Sözlüğü - 1998
Latin: Paeonia
Şakayıkgiller (Paeoniaceae) familyasından, rizomlu ve küçük kırmızı çiçekleri olan, çok yıllık, otsu bir bitki. Ayı gülü.