Sahr bin Harb bilinen adıyla Ebu Süfyan (565 - 652; Arapça: أبو سفيان بن حرب), Mekke'nin fethi sırasında Müslüman olmuş ve 624-630 yılları arasında Mekke lideri. Tam adı "Ebu Süfyan Sahr bin Harb bin Ümeyye"dir.
565 yılında Mekke'de doğdu. Babası Kureyş'in ileri gelenlerinden Harb bin Ümeyye, annesi de Safiyye bint Hazn'dı. Asıl adı Sahr'dır. İslamiyet'e ve Muhammed'e açıkça cephe aldı, Uhud Savaşında ve Hendek Savaşında Müslümanlara karşı savaşanların komutanı ve Ebu Leheb'in sağ kolu olarak birçok Müslümanı katletti.
Müslümanların Mekke'nin fethi öncesinde Cuhfe'de karargâh kurmalarından sonra, çocukluk arkadaşı olan Abbas'ın tavsiyesiyle Peygamberin huzuruna çıktı. Peygamber'in İslâm'a davetini kabul ederek Müslüman oldu. Bunun üzerine Muhammed de Mekke'nin ele geçirildiği gün Ebu Süfyan'ın evine sığınanlara dokunulmayacağını ilan etti. Bazı Sünni kaynakları samimi bir Müslüman olduğunu bildirmelerine rağmen, özellikle Şiî yazarlar aksini iddia etmişlerdir.
Ebu Süfyan, Müslüman olduktan sonra Suriye seferine ve Yermuk Savaşı'na katıldı. Bu savaşta bir gözü kör oldu. 652 yılında Medine'de öldü.
Oğlu Muaviye dördüncü halife Ali'ye isyan edip kendisini halife ilan ederek 661 yılında babadan-oğula geçen saltanata dayanan Emevi Devleti'ni kurdu.
Hakkında bilgi nedir?
- Doğum adı: Sahr bin Harb
- Doğum tarihi: 565
- Doğum yeri: Mekke
- Ölüm tarihi: 650 (85 yaşında)
- Ölüm yeri: Medine
- Dini: İslam
- Evlilik:
- Hind bint Utbe
- Safiye bint Ebî el-ʿAs
- Çocukları:
- Muaviye bin Ebu Süfyan Hanzala Yezid Amr Utbe Anbasa Muhammed Remle (kızı)
- Cüveyriye (kızı)
- Ebeveynler:
- Harb bin Ümeyye (baba)
- Safiyye bint Hazn (anne)
Şairliği
Bazı klasik kaynaklarda Ebu Süfyan'ın nazmettiği nakâ'id şiirleri rivayet edilmiştir. Yaşadığı dönemin etkin hiciv şairlerinden birisi olduğunu söylemek mümkündür.
İleri okumalar
Esat Ayyıldız, Klasik Arap Şiirinde Emevî Dönemine Kadar Hiciv. Ankara: Gece Kitaplığı, 2020. s.133.