Çivi ahşap ya da plastik malzemeleri birleştirmek için kullanılan, genellikle metal malzeme.
Bir ucu sivri uçlu ince çubuk benzeri parçanın diğer ucunda çekiç ile vurulabilecek bir başlık vardır. Başlığa çekiç ile vurulduğunda sivri uçta çok yüksek bir basınç olur. Bu basınç çivinin yumuşak tahta veya diğer yüzey içerisine dalmasını sağlar. Çivi üzerinde bulunan ufak tırtıklar çivinin geri çıkmasını önler. İki parçaya da saplanan çivi bu parçaları birleştirmiş olur. Çivi çakmak için dizayn edilmiş keserler üzerinde yanlış çakılan çiviyi düzeltmek veya çıkarmak için özel bir anahtar delik bulunur. Bu anahtar deliğe çivi başı takılır ve çekicin diğer ucundan kuvvet uygulanarak kaldıraç etkisi ile çivi sökülür.
Kullanım amaçlarına göre çivilerin gövde kısmı, düz, ring, helikal (vidalı) şekildedir. Ring ve vidalı çiviler düz çivilere göre daha zor söküldüğünden çok iyi birleştirilmesi gereken ve yük taşıma etkisine maruz kalan yerlerde tercih edilirler. Ayrıca beton uygulamalarında kullanılmak üzere yüksek karbonlu telden, ısıl işlem ile sertleştirilerek üretilmiş çiviler vardır.
Tarihi
Çivinin tarihi kabaca üç farklı döneme ayrılır:
- El yapımı (dövme) çivi (19. yüzyıla kadar tarih öncesi)
- Çivi kesin (yaklaşık 1800'den 1914'e kadar)
- Tel çivi (yaklaşık 1860'tan günümüze)
TDK sözlük anlamı nedir?
1. isim İki şeyi birbirine tutturmak, bir nesneyi bir yere sabitlemek için çakılan, ucu sivri, başlı, metal veya ağaçtan yapılmış ufak çubuk, mıh.
2. isim Kalkan balığının üzerindeki düğmeye benzer kemiksi oluşum.
Kelime Kökeni
Ana Türkçe yazılı örneği bulunmayan *çıw sözcüğünden evrilmiştir.
Tarihte En Eski Kaynak
çij "çivi" [ Divan-i Lugat-it Türk (1070) ]
çuvu "sivri uçlu alet, biz, tığ" [ Ebu Hayyan, Kitabü-l İdrak (1312) ]
Bu kaynak kayıtlara geçmiş ve çivi kelimesinin kullanıldığı yazılı ilk kaynaktır. Kullanımı daha öncesinde sözlü olarak veya günlük hayatta yaygın olabilir.