Cis (kimi zaman cisseksüel), doğumda atanan cinsiyeti ile cinsiyet kimliği eşleşen kişileri ifade eder. Mesela, biri kendisini kadın olarak tanımlıyorsa ve doğumda da kadın olarak atanmışsa ciskadındır. Bu terim transın zıttıdır.
Köken ve kavramsallaştırma
İlk olarak, Alman seksolog Volkmar Sigusch cisseksüel (Almanca zissexuell) terimini 1998'de bir denemesinde kullandı.
Cis ifadesi Latince "aynı yerde duran" anlamında cis- önekinden türetilmiştir. Aslında "karşıya geçen" anlamındaki trans- ifadesinin antitezi olarak ileri sürülmüştür. Bunun daha önce kimyada cis-trans izomeri olarak kullanıldığını bilinmektedir.
Bugün cis ifadesi daha politik doğrucu olarak kabul edilmekte ve 90'lı yıllardan itibaren tıp dergilerinde kullanılmaktadır.
Eleştiriler
Feminizm ve cinsiyet çalışmalarından
Cisseksüel yerine non-trans veya natrans demenin trans bireylerin normalleştirilmesine katkı sunacağını düşünenler vardır.
Bunun yanında cisseksüel-transseküsel ikilğinin ikili cinsiyet kadar yıkıcı olduğunu düşünenler de vardır. Çünkü bu ikilik lezbiyen, gey ve biseksüel bireyleri (LGB) heteroseksüellerle aynı kefeye koyuyor.
İnterseks örgütlerinden
İnterseks bireyler ilk cinsiyet atamasını karmaşıklaştırabilen ve istemsiz veya zorla tıbbi tedaviye yol açabilen atipik fiziksel cinsiyet özellikleriyle doğarlar. Bedeniyle "eşleşen" ikili olmayan bir cinsiyet kimliği duygusuna sahip bir interseks bedenle doğan bir kişi, hem cis değildir hem de cinsiyet uyumsuzluğuna sahiptir. Dünyanın çoğu ülkesinde bebeklerin interseks olup olmadığına bakılmadan cinsiyet ataması yapılıyor. Bu da atanan cinsiyetle bedenin uyuşmadığı durumlar ortaya çıkarıyor. Bunların bir sonucu olarak bebeklere genital bölge ameliyatları gibi işlemler normalleştiriliyor.