Herbert Marcuse (d. 19 Temmuz 1898, Berlin – ö. 29 Temmuz 1979, Almanya) Alman - Amerikan filozof, sosyolog, politik felsefeci, Frankfurt Okulu'nun Eleştirel teorisi'ne yaptığı katkılarla tanınmaktadır.
Frankfurt Okulu mensuplarından biri olan Marcuse, Marksist kuramı, 1920'den başlayarak değişen tarihsel koşullarla uyumlu hale getirmenin mücadelesini vermiştir. Bu amaçla, eleştirel Marksizmin kendi versiyonunu öne süren ve 1960'lı yıllardan başlayarak uluslararası bir ün kazanan Marcuse, Amerika Birleşik Devletleri'yle Avrupa'daki yeni sol hareketin destekçisi ve savunucusu olmuştur. O, söz konusu eleştirinin ardından, estetik ve biyolojik değerlerin yüceltildiği bir toplum düzeni arayışına girmiştir. Geleceğin toplumuna ilişkin görüşleriyle özgürlükçü bir komünist olarak nitelenen Marcuse, özgür, güzel, aydınlık, cinsel içgüdülerin bastırılmadığı, herkesin yeteneğine göre özgürce çalıştığı, çalışmanın bir oyun haline getirildiği, devletin baskıcı görevine gerek duyulmayan bir toplum düzenini özlemiştir.
Marcuse'ün çalışmasının temeli, baskının bütün sistemlerini kapsayan, iddia ve tartışmayı denetim altına alan bütün muhalefet şekillerini ortadan kaldıran gelişmiş sanayi toplumun -yani "baskıcı hoşgörü'nün- ortaya konulmasıdır. Bu "tek boyutlu toplum" a karşı Marcuse, sadece ütopik bir geleceği kabul etmedi, aynı zamanda Üçüncü Dünyadaki öğrenciler, etnik azınlıklar, kadın ve işçiler gibi gruplara güvenen geleneksel çalışan sınıfa devrimci bir güç olarak baktı. Marcuse' ün önemli çalışmaları şunlardır: Reason and Revolution (Us ve Devrim, 1941), Eros and Civilization (Eros ve Medeniyet, 1958) ve One Dimensional Man (Tek Boyutlu İnsan, 1964).
Hakkında bilgi nedir?
- Tam adı: Herbert Marcuse
- Doğum tarihi ve yeri: 19 Temmuz 1898; Berlin, Almanya İmparatorluğu
- Ölümü tarihi ve yeri: 29 Temmuz 1979 (81 yaşında); Starnberg, Batı Almanya
- Bölgesi: Batı felsefesi
- Okulu: Frankfurt Okulu, Marksizm, Kritisizm
- İlgi alanları: Sosyal teori, Sosyalizm, Endüstriyalizm, Teknoloji
- Etkilendikleri: Machiavelli, Rousseau, Hobbes, Kant, Hegel, Kierkegaard, Marx, Nietzsche, Freud, Husserl, Heidegger, Lukács, Friedrich Schiller
- Etkiledikleri: Norman O. Brown, Angela Davis, Paulo Freire, Andrew Feenberg, Jürgen Habermas, Abbie Hoffman, Gad Horowitz, Douglas Kellner, William Leiss, John Zerzan, Bob Black
Bibliyografya
Kitapları
- Hegel's Ontology and Theory of Historicity (1932) orijinal dili Almanca
- A Study on Authority (1936) orijinal dili Almanca
- Reason and Revolution|Reason and Revolution: Hegel and the Rise of Social Theory (1941). ISBN 978-1-57392-718-5
- Eros and Civilization|Eros and Civilization: A Philosophical Inquiry into Freud (1955). ISBN 978-0-415-18663-6
- Soviet Marxism: A Critical Analysis (1958)
- One-Dimensional Man (1964).
- A Critique of Pure Tolerance] (1965) Robert Paul Wolff and Barrington Moore, Jr ile beraber.
- Negations: Essays in Critical Theory (1968)
- An Essay on Liberation (1969)
- Counterrevolution and Revolt (1972) ISBN 978-0-8070-1533-9
- The Aesthetic Dimension|The Aesthetic Dimension: Toward a Critique of Marxist Aesthetics (1978) ISBN 978-0-8070-1519-3
- Five Lectures (1969)
Makaleleri
- Repressive Tolerance (1965)
- On the Problem of the Dialectic (1932–1972)
- Liberation (1969)
 |
| Herbert Marcuse'nin küllerinin 2003 yılında gömüldüğü Berlin'deki Dorotheenstädtischer mezarlığındaki mezar |